Japanse duizendknoop als circulaire grondstof?
De Japanse duizendknoop geldt in Nederland vooral als een invasieve exoot, die overheden en terreinbeheerders al jaren hoofdbrekens bezorgt. Als het aan een consortium van vier bedrijven ligt, kan deze plant binnenkort echter ook circulair worden ingezet voor de ontwikkeling van producten als plaatmateriaal, shampoo en verf. Dit project is een initiatief van Groenaannemer GKB Groep, studio Why Knot Design, papierexpert Chayka en ondernemer DubbelDoel Flora, in het kader van de voorbeeldstad BlueCity in Rotterdam.
Op dit moment ondersteunt BlueCity in Rotterdam 4 lopende circulaire ketenprojecten. Hier komt nu dus het project over de Japanse duizendknoop van de vier bovengenoemde bedrijven bij. Deze samenwerking is ontstaan rondom WhyKnot, de winnaar van de eerste BlueCity Circular Challenge van 2022: een wedstrijd voor young professionals om een circulaire oplossing te ontwikkelen op basis van een reststroom ingebracht door een deelnemende organisatie. De startup Why Knot Design won met hun plan om een plaatmateriaal te ontwikkelen van de vezels van de duizendknoop. Hierbij wordt deze plant als reststroom ingebracht door Hoogheemraadschap Schieland en Krimpenerwaard.
De Japanse duizendknoop
De Japanse duizendknoop is een uitheemse plant, die vooral opvalt door haar sterke groei. Hierdoor verdringt ze niet alleen andere planten, maar kan ze ok schade aan funderingen en riolen veroorzaken. Bestrijding van de duizendknoop staat daarom al jaren hoog op de agenda bij overheden en terreinbeheerders, wat vaak een hoge kostenpost voor hen vormt.
Op de hoogte blijven van het laatste nieuws over de openbare ruimte?
Ondanks de jarenlange bestrijding van de plant groeit de aanwezigheid ervan in Nederland gestaag. De wortels verspreiden zich met verplaatsen van grond, via overstromingen en het graven in grond, bij bijvoorbeeld rioolonderhoud. Op dit moment wordt de plant vernietigd door verbranding of verwerkt tot compost, waarbij lang niet altijd de wortelstokken volledig vernietigd worden en zo de Japanse Duizendknoop de mogelijkheid krijgt zich toch verder te verspreiden.
Verwerken tot circulaire producten
Startup Why Knot hoopt nu echter ook iets positiefs uit de duizendknoop te halen. Dit willen de initiatiefnemers doen door de hele plant op een circulaire hoogwaardige manier te verwaarden: van wortelstok tot houtige biomassa. Hierdoor kan de plant gebruikt worden voor de ontwikkeling van circulaire producten: plaatmateriaal, shampoo en verf.
Lokale aanpak om invasieve soort circulair te organiseren
Groenverwerker GKB Groep werkt al jaren aan het terugdringen van de Duizendknoop in regio Rijnmond. Ze ontwikkelden in samenwerking met de Gemeente Rotterdam diverse innovaties zodat de snippers veilig verwerkt kunnen worden. De rest van de bedrijven gaan met dit materiaal de komende twee jaar aan de slag met producttoepassingen: designproducten door Why Knot, winning van de lignine door Chayka en inzet van de vezels als turf vervanging in potgrond door DubbelDoel Flora. Komende anderhalf jaar gaat het consortium erachter te komen wat de beste circulaire keten is.
