Onderzoek wijst uit: aanpak mobiliteit is maatwerk

20 mei 2025

Wereldwijd worstelen steden met mobiliteit. Op veel plekken spannen stads- en gemeentebesturen zich in om mensen uit de auto te krijgen en gebruik te laten maken van andere mobiliteitsvormen. Maar daarbij kan een ‘one size fits all’ oplossing averechts werken, blijkt uit onderzoek in Barcelona.

Onderzoekers van de Universitat Oberta de Catalunya, de Universiteit van Barcelona en het Zwitserse Federale Instituut voor technologie deden in de Catalaanse hoofdstad onderzoek naar de patronen waarmee voetgangers zich door de stad verplaatsen. Daarbij bleek dat er grote verschillen zijn tussen verschillende delen van de stad.

De onderzoekers brachten met behulp van telsensoren in kaart hoe voetgangers zich van 2017 tot 2022 door de stad verplaatsten en hoe die voetgangersstromen zich in die periode ontwikkelden. Dat leverde de onderzoekers een van de meest gedetailleerde analyses van voetgangersmobiliteit op in Europa, en die gedetailleerde kaart leverde een aantal bruikbare inzichten op.

Als eerste dus het inzicht dat voetgangersmobiliteit allesbehalve uniform is. Over het algemeen nam het volume van voetgangersverkeer in de stad toe, maar in sommige wijken nam de hoeveelheid voetgangersverkeer juist af. Factoren zoals winkelaanbod, horeca, aanwezigheid van openbaar vervoer en openbaar groen spelen een rol, maar die rol is niet in elk gebied hetzelfde. In de meer toeristische wijken kan de rol die faciliteiten en winkels spelen, een totaal ander effect hebben dan in woonwijken. Hetzelfde geldt voor eventuele ingrepen. Wat in het ene deel van de stad het volume van het voetgangersverkeer deed toenemen - en dus het volume van onder andere autoverkeer deed afnemen - was in andere delen van de stad veel minder effectief of werkte zelfs averechts. 

Hoewel het onderzoek zich toespitste op Barcelona en de data die het onderzoek opleverde vooral van toepassing zijn op die stad, kan het onderzoek – en dan vooral de methodologie erachter - een belangrijk instrument vormen voor stadsplanners. De manier waarop voetgangersstromen in kaart zijn gebracht, kunnen ook in andere steden gebruikt worden om voetgangersstromen te onderzoeken en aan de hand daarvan de infrastructuur en inrichting te optimaliseren.

Het onderzoek ‘Trends and drivers of pedestrian mobility in Barcelona: A fine-grained study across its commercial tissue’ is gepubliceerd in het het open access tijdschrift Cities. 

Altijd op de hoogte blijven?