Uitdaagrecht brengt boeren en natuurorganisaties dichter bij elkaar
Het uitdaagrecht brengt boeren en natuurontwikkelaars in Friesland nader tot elkaar. Beide groepen werken namelijk nauw samen in uitdaagrecht-project Natuer mei de Mienskip, wat extra fondsen oplevert en de natuurontwikkeling onder boeren stimuleert. Dit schrijft Binnenlands Bestuur.
Deze samenwerking ontstond als gevolg van een patstelling, tussen partijen die elkaar normaal gesproken vooral de tent uit vechten. Dit laat onderzoeker Thijs Harmsen van het landelijk Netwerk Right to Challenge weten aan Binnenlands Bestuur. In 2018 voorzag de provincie Fryslân namelijk dat ze onvoldoende budget zou hebben om alle geplande natuurgebieden te realiseren. Als de plannen zouden worden doorgezet, schatte men dat dit een tekort van 130 miljoen zou opleveren. Stoppen met de plannen was echter ook geen aantrekkelijke optie. Dit betekende immers dat percelen met bestemming natuur niet gerealiseerd konen worden, zowel bij stukken land in bezit van boeren als van natuurorganisaties.
Pilot dankzij uitdaagrecht
Daarop besloten de boeren en natuurorganisaties om zelf het initiatief te nemen. Hierbij deden ze een beroep op het uitdaagrecht. Dit recht houdt in dat bewoners en maatschappelijke organisaties taken van gemeenten of provincies kunnen overnemen, als zij denken dat slimmer, beter, goedkoper of anders te kunnen doen. De provincie Friesland ging akkoord met dit initiatief, waarop er een twee jaar durende pilot van natuurontwikkeling en landbouwtransitie werd gelanceerd.
Op de hoogte blijven van het laatste nieuws over de openbare ruimte?
Schrijf je in voor de nieuwsbrief en volg ons op Facebook, dan mis je niks!
Extra financiële middelen
Volgens Harmsen is het voordeel van deze aanpak dat extra financiële bronnen konden worden gebruikt, waar overheden normaal gesproken geen toegang tot hebben. Denk hierbij bijvoorbeeld aan bijdragen van de Postcodeloterij en LIFE-subsidies. Hiermee kan het beschikbare budget volgens Harmsen met 10 tot 15 procent worden opgehoogd. Dit stelt de initiatiefnemers in staat om het project Burgumer Mar en De Leijen op een geïntegreerde manier aan te pakken. Op deze manier kan er naar verwachting 1.050 hectare nieuwe natuur worden gerealiseerd, voor het beschikbare budget van 79 miljoen euro. Hierdoor is er geen financieel tekort meer en deze aanpak lijkt bovendien ook goed te liggen bij de boeren.
Dubbele rol provincie
Wat deze pilot extra bijzonder maakt, is de rol van de provincie Friesland. De provincie vreesde namelijk dat er juridische problemen zouden ontstaan wanneer ze de natuurontwikkeling geheel aan maatschappelijke organisaties zou overlaten. Daarom koos ze in deze pilot voor de zogenaamde ‘uitdagen in partnerschap’-constructie. Dit houdt in dat de maatschappelijke organisaties volgens hun nieuwe aanpak te werk gaan, maar hierbij wel samenwerken met de provincie. Bovendien heeft de provincie ook een toezichthoudende rol, ze controleert of de natuurontwikkeling ook daadwerkelijk verbeterd door deze pilot. Deze twee rollen zijn nu gescheiden georganiseerd binnen de provinciale organisatie van Friesland.
Bron: Binnenlands Bestuur
