Aandacht voor openbaar groen tegen gevaren fijnstof
Bomen en planten kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het verminderen van de hoeveelheid fijnstof waaraan burgers worden blootgesteld. Luchtvervuiling door fijnstof – deeltjes kleiner dan 10 micrometer – leidt tot veel grotere gezondheidsrisico’s dan tot op heden werd aangenomen. Dit blijkt uit een grootschalig onderzoek onder leiding van de Universiteit Utrecht naar de effecten van blootstelling aan fijnstof.
De analyse van meer dan 20 meerjarige studies onder 367.000 Europeanen wijst uit dat de huidige Europese norm van maximaal 25 microgram per m3 niet volstaat. De gezondheidsrisico’s zijn bij langdurige blootstelling aan fijnstof aanmerkelijk veel groter dan gedacht. Bij iedere stijging van met 5 microgram neemt het risico dat iemand overlijdt met 7% toe.
‘Niet minder, maar méér groen in onze steden…’
De stichting iVerde heeft met zorg kennis genomen van de uitkomsten van deze studie. Leon Smet van de stichting iVerde: “In veel gemeenten wordt bezuinigd op de aanleg en het onderhoud van openbaar groen. Bomen worden wel gerooid, maar niet in dezelfde aantallen teruggeplant. Dat is een slechte zaak want in de steden draagt het verkeer flink bij aan de aanwezigheid van fijnstof. En groen aan het wegfilteren er van. De Javastraat in Den Haag bijvoorbeeld, is de straat met de hoogste concentratie fijnstof van Nederland. Maar hoewel er ruimte voor is, staan er nauwelijks bomen. Ons standpunt is niet rooien, maar planten!”
De Groene Stad
iVerde is de drijvende kracht achter De Groene Stad. Smet: “Wij pleiten voor het concept De Groene Stad. Daarin wordt ruimte gegeven aan groen en via de site worden innovatieve ideeën verspreid. Bomen, heesters, maar ook planten en mossen helpen het schadelijke fijnstof uit de lucht te filteren. Het milieueffect is het grootst als groen in combinatie met andere – denk aan verkeer – maatregelen wordt ingezet. Nu de gevaren van fijnstof veel groter blijken dan werd aangenomen, legt dat een extra verantwoordelijkheid bij gemeentebestuurders. Drukke straten, maar ook parken en plantsoenen in de buurt van kinderspeelplaatsen en – dagverblijven en scholen, worden schoner als bomen en heesters het fijnstof en stikstofdioxide binden. De gezondheidswinst lijkt me duidelijk”, aldus Smet.
Fijnstof-scan voor gemeenten
iVerde heeft vanuit de Groene Stad bijgedragen aan TEEB Stad. TEEB staat voor ‘The Economics of Ecosystems and Biodiversity’. Dat is een instrument dat de maatschappelijke en economische waarde van groen, water en natuur in een stad zichtbaar maakt. Steeds meer gemeenten gebruiken dat bij het beoordelen van de kosten en baten van stedenbouwkundige projecten. Smet ziet een parallel: “Vanuit iVerde gaan we bezien of we samen met anderen de Nederlandse gemeenten een handzaam model – iets als een fijnstof-scan – kunnen aanreiken. Een instrument waarmee ze vooraf de bijdrage van openbaar groen aan het terugdringen van fijnstof en stikstofdioxine in een bepaalde wijk of stadsdeel kunnen berekenen”.
Lees meer over het onderzoek van Universiteit Utrecht.