Infrarood in het groen

Gebruikers komen steeds vaker centraal te staan bij ontwikkelingen en investeringen in de buitenruimte. Maar naast autotellingen en bezoekers in winkelstraten weten we nog bar weinig van het daadwerkelijk gebruik van de buitenruimte. Gemeente Den Haag meet vanaf eind 2018 de aantallen bezoekers van het park Madestein. 

De gemeente wil meer te weten komen over het gebruik van het park Madestein in een snel veranderende omgeving. Madestein is een van de parken aan de rand van de stad. In de omgeving van Madestein gebeurt veel, zoals nieuwbouw in de wijk Vroondaal. Landschapspark Madestein is in 1969 aangelegd. Het is een park met diverse recreatieve routes en een grote recreatieplas, die ingeklemd wordt tussen Vroondaal en Vroondaal Zuid. Deze nieuwe woonwijken worden gebouwd op voormalig kassenterrein aan de rand van Den Haag.

Metingen met sensoren

Vanaf eind 2018 meten sensoren de bewegingen in het park. Zo kijkt de gemeente welke paden het meeste gebruikt worden en op welke plekken de meeste bezoekers komen. De komende jaren worden de metingen gecontinueerd om goed inzicht te krijgen in het gebruik van Madestein. Door te meten krijgt de gemeente betrouwbare cijfers over het daadwerkelijk gebruik van routes en bezoek van diverse locaties in het park. Gedrag van bezoekers wordt in kaart gebracht en gekoppeld aan invloeden zoals weersomstandigheden, seizoenen en evenementen.

Met dertien infraroodsensoren worden op evenzoveel plekken de bewegingen van bezoekers in Landschapspark Madestein gemeten. Met deze slimme techniek, ontwikkeld door AbelLeisure, kunnen eenvoudig gebruikers op wandelpaden, fietspaden en ruiterpaden worden gemeten. Flessenpalen, zoals ook in gebruik voor de standaard bebording, worden voorzien van een draadloze infraroodsensor die beweging detecteert. Elke sensor genereert data over het aantal bewegingen, het moment van detectie en de duur van het bezoek.

Geen camera’s

Gemeente Den Haag en AbelLeisure benadrukken dat de bewegingssensoren geen camera’s zijn. Naast het registreren van de beweging wordt verder niets vastgelegd van de bezoekers zelf: geen herleidbare of privacygevoelige informatie die indruist tegen de AVG of ethiek. De sensoren registreren uitsluitend beweging met behulp van warmte en meten zo de aanwezigheid en verblijfsduur van een persoon in het meetveld van de sensor. De verkregen data worden via een radiosignaal verzonden naar een centrale server.

De ingezette innovatieve techniek maakt gebruik van het LoRa-netwerk. LoRaWAN (Long Range Wide Area Network) is een telecommunicatienetwerk waarbij data over lange afstand van en naar draadloze sensoren kunnen worden verstuurd. Deze toepassing past in de opkomst van Internet of Things (IoT), waarbij apparaten gekoppeld worden aan internet om gegevens te kunnen uitwisselen.

AbelLeisure heeft inmiddels al ruime ervaring met het gebruik van de sensoren en het transporteren van data via het LoRa-netwerk. Momenteel wordt al op meer dan 350 locaties in Nederland gebruik gemaakt van het systeem, met gemeenten, provincies en recreatieschappen als opdrachtgever.

Zoektocht

In Den Haag is de methodiek nieuw en onderdeel van enerzijds de zoektocht naar het goed kunnen meten van het gebruik van de (groene) buitenruimte en anderzijds om ervaring op te kunnen doen met nieuwe vormen van technologie die bruikbaar ingezet kunnen worden voor de stad. De geregistreerde data kunnen geraadpleegd worden in een online monitor van waaruit de gegevens op verschillende manieren gepresenteerd kunnen worden in tabellen of grafieken. Exporteren van de ruwe data voor gebruik in andere programma’s of dashboards is ook mogelijk.

Met kennis over het gebruik van Madestein kan de gemeente de inrichting en het beheer van het park beter afstemmen op de wandelaars, fietsers en overige recreanten. De toename van bewoning rondom het park zal het gebruik ervan intensiveren. Dit vraagt een andere inrichting en programmering van de diverse gebruiksfuncties, zoals wandelen, fietsen, zwemmen, zonnebaden en uitlaten van de hond. Door de continue monitoring wil de gemeente deze veranderingen inzichtelijk maken. Zo kan zij onderbouwde keuzes maken voor de toekomstige inrichting en programmering.

Van onze partner, Stadswerk Magazine (nummer 1, 2019). TEKST: Pim Quist, Gemeente Den Haag, Jeroen Drabbe, AbelLeisure