Graffiti: Kunst in de openbare ruimte

Afhankelijk van de locatie en het uiterlijk van de piece, is graffiti niet per definitie vandalisme: het kan zeker ook kunst zijn. Dit bewijst één van de bekendste graffitikunstenaars, Banksy, met zijn nieuwe tentoonstelling in Amsterdam.

Graffiti

Wat is nou eigenlijk graffiti? Heel algemeen betekent het ‘het aanbrengen van een woord, figuur, afbeelding of tekst.’ Wat precies aangebracht wordt kan dus variëren van een simpele lettervorm, een trow up, tot gigantische kunstwerken.

In de loop der jaren is graffiti langzaam uit het illegale circuit gekropen en door de maatschappij geaccepteerd. Toch is het niet toegestaan om overal graffiti te spuiten. Veel gemeentes hebben een wall of fame, waar legaal graffiti kan worden gespoten. De boete voor illegaal graffiti spuiten is €140,- en inlevering van je spuitbussen.

Graffiti in Nederland

In Nederland kom je overal graffitiwerken tegen. Voornamelijk treinen en de gebieden op en rondom het spoor zijn goudmijntjes aan graffiti pieces. De foto-website Flickr heeft zelfs een hele pagina gewijd aan treingraffiti in Nederland.

Er zijn ontzettend veel graffitiartiesten in Nederland, maar enkele namen blijven terugkomen. Laser 3.14 is een artiest die al sinds de jaren ’80 actief is. De kunstwerken van deze graffitiartiest bestaan vooral uit maatschappijkritische teksten. Deze pieces zijn nu ook op doek te bestellen.

Een andere, vooral in Utrecht en omstreken, bekende Nederlandse graffiti artiest is KBTR. Sinds 2004 duikt overal in Utrecht zijn kabouter met rode puntmuts op in de openbare ruimte.

Banksy

Banksy is een wereldberoemde Britse graffiti artiest. Zijn werk kenmerkt zich door het gebruik van sjablonen, humoristische maar maatschappijkritische onderwerpen en het aanpassen van al bestaand graffitiwerk zodat het geheel een andere betekenis krijgt.

Banksy haalde vaak het nieuws met stunts. Zo klom hij in de London Zoo in het pinguïnverblijf om daar in 2 meter hoge letters ‘We’re bored of fish’ te schilderen. In 2009 schilderde hij aan de Palestijnse kant van de muur tussen Israël en de Palestijnse gebieden 9 kunstwerken, waaronder een ladder die tot de bovenkant van de muur loopt en kinderen die een gat in de muur graven.

Dat graffiti ook kunst kan zijn, bewijst Banksy. Zijn werken gaan als schilderijen voor zo’n €30.000,- per stuk over de toonbank. Benieuwd geworden naar Banksy’s werk? Vanaf 18 juni 2016 t/m 30 september is, in de Beurs van Berlage, de tentoonstelling The art of Banksy te bewonderen.