Mag je geld verdienen aan de misère van anderen?
Het samenspel tussen overheid, sociale professionals en burgers is aan het veranderen. De koning spreekt over de participatiesamenleving. Het sociale komt uit het verdomhoekje van de ‘geitenwollensokkencultuur’. Zelfs ondernemers zien kansen in het sociale domein.
Het wordt sociale onderneming zie je regelmatig voorbij komen. Met name jongeren pakken deze nieuwe kansen op. Ze laten daarmee zien dat ze de toekomst hebben. Maar ik zie ook bedreigingen.
Regelmatig spreek ik jongen ondernemers die gefrustreerd raken van de opstelling van de gevestigde orde. Dat kan gemeente of instelling zijn. De gemeente wil meestal alleen met grote partijen praten, anders zien ze door de bomen het bos niet meer. De sociale professionals zien de sociale ondernemingen als een bedreiging in een onzekere markt. En dan hebben we allemaal ook last van het idee: willen deze mensen nu geld verdienen aan het ongeluk van anderen? Dat hoort toch niet zo? Dat moeten we toch voor elkaar over hebben. Het gaat toch om samen de samenleving beter maken?
Natuurlijk wringt er iets in deze redenering. Immers, overheid en sociale professionals verdienen ook hun boterham dankzij het feit dat er mensen zijn die het niet redden. Er is dus wat anders aan de hand. Volgens mij gaat het erom dat we onze bijdrage in geld kunnen uitdrukken. Als we inzicht krijgen in onze bijdrage ontstaan er kansen voor nieuwe verdienmodellen. We moeten met elkaar ondernemender worden. Dan wordt het nieuwe samenspel tussen overheid, sociale professionals, burgers en ondernemers versterkend. Ik ben ervan overtuigd dat iedereen daarin zijn eigen rol en kwaliteiten heeft. Als we die kans pakken om ondernemender en bedrijfsmatiger te werk te gaan, kunnen we meer bereiken met minder inspanning.
Het mooie van deze ontwikkeling is dat profit socialer wordt. Deze nieuwe organisaties noemen zich sociale onderneming. Tegelijkertijd worden de sociale professionals bedrijfsmatiger. Steeds meer non-profit-instellingen krijgen in de gaten dat ze in een markt opereren met een diversiteit aan stakeholders. Termen als verdienmodellen en kostprijs worden aanvaardbaar en toepasbaar door de noodzaak om samen te werken aan het oplossen van maatschappelijke problemen. Ook wordt duidelijk dat er verschillende oplossingen nodig zijn: one size does not fit all!
Samenvattend
De relatie tussen de Nederlandse samenleving en overheid verandert écht fundamenteel. Daarom moet de relatie met private partijen ook anders. Gelukkig willen profit-organisaties hun maatschappelijke verantwoordelijkheid concreet invulling geven. Een ideale tijd dus voor profit en non profit om samen te ondernemen en samen de toekomst te verkennen. Er zijn ook nog vragen. Wat zijn de voorwaarden om in de toekomst succesvol te blijven als organisatie die zich inzet voor maatschappelijk doelen?
Over de sociale opgave in het fysieke domein kunt u meer lezen in het meinummer van Stadswerk magazine. Een glossy van Vereniging Stadswerk en de NVRD kunt u downloaden via deze link.
Door Chris Kuypers, LCGW
