Pumptracks in Gelderland stimuleren beweging en gezondheid jongeren
In 2021 werden er in aanloop naar het WK BMX 11 pumptracks aangelegd in de provincie Gelderland, met behulp van een subsidieregeling. Deze tracks moesten Gelderse jongeren stimuleren om meer te bewegen en zo hun gezondheid bevorderen. En dat lijkt te zijn gelukt. Recent onderzoek van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN Sport en Bewegen) laat namelijk zien dat de pumptracks inderdaad zorgen voor meer beweging en een betere gezondheid onder jongeren.
Voor deze studie (uitgevoerd in opdracht van provincie Gelderland) keken onderzoekers van HAN Sport en Bewegen naar drie pumptracks: in Wijchen, Renkum en Arnhem. Hierbij interviewden ze betrokkenen, verrichtten ze veldobservaties en verzamelden ze data via draadloze infrarood-lasersensore. Dit leverde verschillende inzichten op. Zo bleek dat de pumptracks vooral direct na de aanleg intensief werden gebruikt. Hoewel het gebruik daarna afnam, bleven de tracks populaire locaties, met name onder jongeren tussen de 10 en 14 jaar en met het gebruik van steps.
Op deze manier droegen de pumptracks bij aan een verhoogd aantal beweeguren onder jongeren. En dat is in Gelderland bepaald geen overbodige luxe: twee derde van de Gelderse jongeren haalt de aanbevolen beweegrichtlijnen namelijk niet. De pumptracks zouden ongeveer 18 extra beweeguren per week opleveren, waarvan 7 door jongeren die niet aan de beweegrichtlijn voldoen. Volgens de Additionele Beweegminuten Methode levert dit een maatschappelijke waarde op van 7.700 euro per baan per jaar. Kanttekening hierbij is dat de waarde wel sterk verschilde tussen de drie onderzochte tracks.
Ontmoetingsplekken
Naast sportlocaties, fungeren de pumptracks ook als sociale ontmoetingsplekken. Tijdens de interviews met vrijwilligers en gemeentelijke professionals bleek dat de tracks inmiddels een vaste plek hadden ingenomen binnen de gemeenschap. HAN-onderzoeker Jelle Schoenmaker: “Het is belangrijk om bekendheid en toegankelijkheid van pumptracks continu te bevorderen om het gebruik en daarmee de maatschappelijke waarde te vergroten. Dit omvat het organiseren van gerichte evenementen en programma’s om aandacht en betrokkenheid te verhogen, specifieke doelgroepen aan te spreken, alsook het ondersteunen van de sociale functie van pumptracks als ontmoetingsplekken.”
Op de hoogte blijven van het laatste nieuws over de openbare ruimte?
Helga Witjes, gedeputeerde Sport van provincie Gelderland: “In aanloop naar het WK BMX in 2021 boden we lokale organisaties, zoals wielerclubs, scholen en wijkverenigingen, de mogelijkheid om subsidie aan te vragen voor het aanleggen van een pumptrack. Bij het ondersteunen van grootschalige sportevenementen in onze provincie vinden we het namelijk belangrijk om maatschappelijke impact te maken. Liefst natuurlijk langdurig en blijvend. Fijn dat uit onderzoek blijkt dat deze baantjes hier aan bij dragen en voor de jeugd een laagdrempelige manier zijn om (meer) te bewegen.”