Zijn alle bomen even waardevol?

Dat bomen van grote waarde zijn voor een gezonde leefomgeving weten we nu ondertussen wel. Maar voor welke boom kies je dan? En is elke boom ecologisch gezien even waardevol?

Inheemse bomen komen van nature voor in Nederland. Uitheemse bomen zijn door de mens geïntroduceerd en komen hier van nature niet voor. Uitheemse bomen werden geïntroduceerd als sierboom, veevoer of voor houtproductie. Elke boom kent zijn eigen ecosysteem met andere planten, schimmels, insecten en andere dieren. Voor elke boomsoort is de soortenrijkdom van dat ecosysteem verschillend.

Welke bomen komen nu van nature voor in Nederland? Voorbeelden van inheemse bomen zijn zomereik, boswilg, ratelpopulier en grove den. Een volledig overzicht van inheemse bomen met een positieve bijdrage aan de biodiversiteit staat onderaan het artikel¹. Het ecosysteem omtrent deze bomen heeft zich in duizenden jaren ontwikkeld. Insecten hebben zich hier in de loop der jaren op aangepast. Op een eik kunnen ruim 420 soorten insecten voorkomen en op een wilg wel 450 insectensoorten. Zij leven van hun blad, knoppen, bloeiwijzen, twijgen, takken, schors enzovoort. Populieren vormen een belangrijke voedselbron voor rupsen die uiteindelijk verpoppen tot vlinders. Veel van onze dag- en nachtvlinders zijn afhankelijk van inheemse boomsoorten².

Uitheemse soorten

Uitheemse bomen kennen een minder lange geschiedenis in ons land en komen van origine niet voor in het Nederlandse klimaat. Daardoor kennen deze bomen een kleinere soortenrijkdom. Er zijn insecten die zich snel aanpassen, maar over het algemeen gaat het aanpassingsproces traag. Onder de insectensoorten zullen de zogenoemde generalisten zich makkelijker en sneller aanpassen in de tijd dan de specialisten. Een aantal inheemse bomen zijn daardoor ecologisch gezien waardevoller dan een tiental uitheemse bomen.

Op de hoogte blijven van het laatste nieuws over de openbare ruimte?

Door klimaatverandering wordt het warmer in Nederland. Uitheemse soorten als acacia, platanen en paardenkastanje gedijen hier goed. De discussie ontstaat daarom nogal eens dat uitheemse bomen in de toekomst beter bestand zijn tegen het veranderende klimaat. Echter blijkt uit onderzoek dat inheemse boomsoorten niet door klimaatverandering worden bedreigd in hun voortbestaan³. Persoonlijk zijn wij van mening dat we de inheemse boomsoorten met hun soortenrijkdom voorrang moeten geven en beter moeten beschermen. Door verschillende inheemse bomen aan te planten voorkomen we monoculturen en zijn de bomen weerbaarder. Hierbij rekening houdend met autochtoon uitgangsmateriaal. Wat denk jij?

Bronvermelding

1. Wageningen University & Research. Groen in de stad. Soortentabel.
2. Keizer, G.J. 2021. De verborgen boom. Het boomsoorteigen ecosysteem van onze inheemse loof- en naaldbomen. De Vlinderstichting, 2017. Wild van Vlinders. Herstelplan voor Dagvlinders in Zuidoost-Nederland.
3. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, 2019. Behoud groen erfgoed. Plan voor het behoud van bedreigde wilde bomen en struiken in Nederland. 

Bekijk ook deze items