terug

Zin en onzin van natuurinclusief

‘Welkom in onze natuurinclusieve wijk’. Het welkomstbord staat midden op een rotonde en is omgeven door een feest van kleurrijke bloemen. Het ziet er geweldig uit. Alleen … Bijen, zweefvliegen en andere insecten vliegen teleurgesteld rond. Zij komt van een koude kermis thuis, want al die prachtige bloemen bieden geen voedsel.

‘Het gaat hier om een carnavalsmengsel’, geeft Karin Albers aan. Zij is ecoloog en gespecialiseerd in een natuurinclusieve leefomgeving. ‘Een mengsel van uitheemse en doorgekweekte bloemen dat er mooi uitziet, maar de natuur niets te bieden heeft. Een wolf in schaapskleren, want geen nectar en stuifmeel voor insecten terwijl ze wel gelokt worden. Vaak nog eenjarig ook. De gemeente had het terrein beter braak kunnen laten liggen, dan was de natuur zelf aan de gang gegaan. Dat was pas echt natuurinclusief geweest en nog veel goedkoper ook. Of zoals op de foto met een goed mengsel inzaaien, dat heeft wel zin.’

Carnavalsmengsels vallen in de categorie Onzin, als het gaat om biodiversiteit. Net als  nestkasten voor de huismus, als ze worden opgehangen op een plek waar niets te eten is.

Natuurinclusief is een toverwoord en staat, terecht, in de belangstelling. Grotendeels omdat het wettelijk moet, zoals bij vleermuizen en isolatie, en omdat gemeenten zien dat het een grote meerwaarde biedt.

Natuurinclusief biedt veel voordelen

Onze woon- en werkomgeving is op veel plekken verre van gezond. We werken in ongezonde lucht door uitlaatgassen, fijnstof en gifgebruik. We recreëren in versteende tuinen zonder schaduw waar de hitte niet meer weg kan. De mens maakt deel uit van de natuur en kan niet leven zonder, maar zal zich actief moeten inzetten om de biodiversiteit overeind te houden. Maar wat is nodig en hoe bereiken we dat binnen gemeenten?

Meer ruimte voor natuur en groen helpt. Een groene omgeving zet mensen aan tot bewegen, meer sociale contacten en zorgt voor minder stress. Bovendien wordt het water beter opgevangen en draagt het bij aan klimaatadaptatie. De natuur zelf wordt er ook nog door geholpen, want stedelijke natuur is veel diverser dan mensen denken.

Leg de lat hoog en ga voor echt natuurrijk groen. Iedereen woont in een groene straat en in de buurt van een natuurrijk stadspark of een natuurgebied. Als een kind van school naar huis loopt, ziet het naast een voetbalveldje ook graslanden vol bloemen én vlinders.

Wat werkt?

Utopie? Nee! Op een zinvolle manier natuurinclusief ontwikkelen is overal mogelijk. De uitgangspunten scheppen en de natuur het verder zelf laten ontwikkelen is ideaal én betaalbaar. Als er gegraven, geplant en gezaaid moet worden, gebruik dan inheems en regionale soorten. Dat heeft de meeste natuurwaarde en belevingswaarde voor mensen. Het onderhoud wordt dan ook een stuk simpeler. Voorkom in elk geval de valkuil van onzinnige maatregelen, want daarvan zijn er helaas voorbeelden te over.

Natuurinclusief als brede visie met een integrale aanpak, waarbij het hele proces geborgd is. Dus een ambitieuze doelstelling en een integraal ontwerp, waarbij de ecologische kennis vanaf het begin wordt betrokken en breder is dan het wettelijke verhaal. Daarna een uitvoering die gaat om kwaliteit en niet alleen om geld en tenslotte natuurlijk goed ecologisch beheer. Want dat is de fase die hetgene wat gecreëerd is in stand moet houden en is dus tot in lengte van jaren zeer relevant.

Tip: ecologische kennis voorkomt onzinnige maatregelen die geld kosten!

Ontbreekt er bij u of in uw team de juiste kennis? Kijk op www.naturio.nl voor een relevant cursusaanbod over natuur in bebouwd gebied.

Op de Vakbeurs is Karin Albers op woensdag te vinden op het NL Greenlabel kennisplein met om 14:00 uur een lezing. Maak kans op een gratis boek!


Karin Albers is onafhankelijk ecoloog en gespecialiseerd in een natuurinclusieve aanpak. Ecologische kennis goed toepassen levert meer op voor natuur en mens. Naast het geven van een brede selectie aan praktijkgerichte cursussen voor natuurbeheer en stadsecologie, ook in-company, aan gemeenten en vakmensen heeft zij ruime ervaring als spreker en dagvoorzitter. Haar boek over de natuurinclusieve leefomgeving verschijnt eind 2024.