terug

50 jaar metro in Nederland: een beknopte geschiedenis

Testrit M5 metrostel. Beeld via Wikimedia
Testrit M5 metrostel. Beeld via Wikimedia

Begin februari was het 50 jaar geleden dat de Rotterdamse metro voor het eerst ging rijden. Wat is de geschiedenis van de metro in Nederland?

Het was 9 februari 1968 toen in Rotterdam de eerste metrolijn van Nederland geopend werd. Het korte lijntje reed tussen het Centraal Station en het Zuidplein en was maar 5,9 kilometer lang.
Inmiddels is deze lijn meerdere keren verlengd en opgesplitst en is hij ook wel bekend onder de naam Erasmuslijn. In 1982 opende de tweede metrolijn van Rotterdam, die van oost naar west reed. Inmiddels rijden er vijf lijnen in de stad, met een totale lengte van meer dan 110 kilometer.

Amsterdamse metro

Pas bijna 10 jaar later, in 1977, werd ook in Amsterdam voor het eerst een metrolijn geopend. De eerste lijnen verbonden het Centraal Station met de andere uiteinden van de stad: lijn 53 ging naar Gaasperplas en lijn 54 naar Gein. In de jaren 90 werden daar nog metrolijnen naar Amstelveen en het westelijke havengebied aan toegevoegd en later dit jaar wordt, na jaren uitloop en acht verschoven openingsdata, de Noord/Zuidlijn geopend. Deze rijdt tussen het moeilijk bereikbare Amsterdam Noord en station Zuid.

Toekomstige metrolijnen

Naast de Rotterdamse en Amsterdamse metro, zijn er in Nederland verder geen metrolijnen aangelegd. In een aantal grote steden (Utrecht, Den Haag) rijdt wel een sneltrein, die vergelijkbaar is met de bovengronds rijdende metro. In de toekomst zullen er, naast de Noord/Zuidlijn in Amsterdam, naar verwachting nog een aantal nieuwe verbindingen gemaakt worden. Zo zijn er plannen voor een metrolijn tussen Delft en Dordrecht. RET-directeur Unck maakte in 2017 bekend Rotterdam enerzijds te willen verbinden aan Dordecht en anderzijds aan Delft en Leiden. Om dit te realiseren zouden bestaande treinsporen kunnen worden omgebouwd tot metrosporen.

Treinspoor ombouwen tot metrospoor

Treinsporen gebruiken als basis voor metrosporen gebeurt wel vaker. De Hoekse Lijn, een verbinding tussen Schiedam en Hoek van Holland, wordt sinds 2017 omgebouwd. Deze transformatie bracht veel problemen met zich mee: de kosten liggen tot nu toe al tientallen miljoenen hoger dan ingeschat. Dat komt onder andere door problemen met beveiligingssoftware, uitloop van werkzaamheden en kabels en leidingen waar geen rekening mee gehouden was. Eerder werd ook de Hofpleinlijn van Den Haag Centraal naar Rotterdam Hofplein omgebouwd, waarbij dezelfde problemen optraden als nu bij de Hoekse Lijn. Mogelijk wordt deze methode in de toekomst ook gebruikt om in Amsterdam een metrolijn door te trekken naar Schiphol.

Metro naar Schiphol

In Amsterdam ligt al jaren (sinds 1968!) het plan voor een Oost/Westlijn in de kast. Deze zou van Geuzenveld naar Gaasperplas kunnen gaan rijden en zou zo ook deze twee uiteinden van de stad met elkaar verbinden. Ook zijn er plannen voorgesteld om deze route vanaf Schiphol via Osdorp naar het Muiderpoortstation te laten rijden, om zo ook Schiphol beter bereikbaar te maken. Op dit moment is het namelijk nog niet mogelijk om de luchthaven per metro te bereiken. Eind 2017 werd er door vrijwel alle politieke partijen in Amsterdam ingestemd met het idee om de Noord/Zuidlijn door te trekken naar Schiphol, maar concrete plannen om dit idee door te voeren zijn er nog niet.

Meer lezen over de metro in Nederland? Kijk op IsGeschiedenis.

Bronnen:
NRC
Haarlems Dagblad
GVB
RET
AD


Bekijk ook deze items