Nieuw onderzoek: goedkoper ov leidt nauwelijks tot minder autogebruik
Het verlagen van de tarieven in het openbaar vervoer (ov) leidt er nauwelijks toe dat mensen vaker de auto laten staan. Dat blijkt uit recent onderzoek van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM). In plaats daarvan zorgen goedkopere trein- en buskaartjes ervoor dat mensen meer gaan reizen en juist minder vaak gaan fietsen en lopen.
Deze bevindingen presenteerde het KiM afgelopen week in het onderzoeksrapport Effecten tariefverlagingen in het ov. Ook bleek uit de studie dat het hierbij uitmaakt op wat voor manier de tarieven precies verlaagd worden. Als de prijzen voor iedereen en op alle tijdstippen goedkoper worden gemaakt (een zogenaamde ‘vlakke tariefdaling’), dan is driekwart van de toename in het ov-gebruik afkomstig van reizen die nu nog niet gemaakt worden. Dit percentage neemt nog verder toe als de kaartjes alleen goedkoper worden voor bepaalde doelgroepen of op bepaalde tijden.
Op de hoogte blijven van het laatste nieuws over de openbare ruimte?
Goedkopere trein- en buskaartjes lijken dus maar beperkt tot een verschuiving van de auto naar het ov te leiden. Slechts 18% van de nieuwe ov-gebruikers bij een vlakke tariefdaling zijn mensen die anders met de auto zouden zijn gegaan. Dit komt volgens het KiM vooral omdat het autogebruik in Nederland veel hoger ligt dan het ov-gebruik. Een stijging van 1% in het ov-gebruik, leidt hierdoor slechts tot een daling van 0,03% van het autogebruik. Bovendien bestaat volgens de onderzoekers ook het gevaar dat een stijging van het aantal ov-gebruikers zichzelf wee teniet kan doen. Als er meer mensen met de trein of bus reizen, neemt de kans op een zitplaats af. Hierdoor neemt het reisgemak af, waardoor reizigers kunnen besluiten om het ov alsnog links te laten liggen.
Combinatie van maatregelen
Volgens het kennisinstituut is er dan ook een combinatie van beleidsmaatregelen nodig om meer autogebruikers in het ov te krijgen. Hierbij moet niet alleen het openbaar vervoer aantrekkelijker worden gemaakt door bijvoorbeeld meer treinen, trams en bussen te laten rijen, maar dient tegelijkertijd het autogebruik minder aantrekkelijk te worden gemaakt. Dit kan met maatregelen als een kilometerheffing of hogere parkeertarieven. “Door het gebruik van de auto minder aantrekkelijk te maken en het ov tegelijkertijd aantrekkelijker, zal naar verwachting het effect op het autogebruik groter zijn”, aldus het KiM