Nieuw onderzoek: Waterdiertjes kunnen helpen bij reinigen afvalwater
Waterdiertjes kunnen een nuttige bijdragen leveren aan onze rioolwaterzuiveringsinstallaties. Dit concludeert een recente studie van de Wageningen University en Research. Uit dit promotieonderzoek bleek dat diertjes zoals wormpjes en dansmuglarven bijvoorbeeld kunnen bijdragen aan het opruimen van restslib, dat na de zuivering in de installaties achterblijft.
Dit promotieonderzoek werd verricht door onderzoeker Tom van der Meer, binnen het Aquafarm-project. Doel van de studie was om te kijken hoe ongewervelde diertjes, die normaal gesproken leven op de bodem van sloten (en andere watertjes), van nut kunnen zijn voor de rioolwaterzuiveringsinstallaties. Hierbij keek Van der Meer specifiek naar hoe deze diertjes kunnen bijdragen aan het opruimen van restslib. Bij het zuiveren van afvalwater blijven er namelijk grote hoeveelheden slib achter in de rioolwaterzuiveringsinstallaties. Dit slib laten verwijderen is vaak duur, terwijl het voor een groot deel bestaat uit restjes die prima gegeten kunnen worden door ongewervelde diertjes.
Slib afbreken
Van der Meer: ‘Met een team hebben we gekeken hoe snel verschillende soorten ongewervelde waterdieren het restslib kunnen opeten. De winnaars waren de dansmuglarven. Slib met deze larven erin brak wel vijf keer sneller af dan slib waar ze niet in zaten. Niet alleen zagen we dit effect op slib afkomstig van verschillende zuiveringsinstallaties. Ook zagen we dat als je soorten bij elkaar zet, ze samen nog meer slib kunnen afbreken.’ Uit de studie bleek verder dat deze diertjes ook op de uitstoot een positief effect hebben. Met hun gewoel en gegraaf zorgen ze er namelijk voor dat er genoeg zuurstof in het slib komt, waardoor methaan (een krachtig broeikasgas) niet kan ontstaan.
Waterkwaliteit
Ook kunnen planten en dieren mogelijk helpen bij het behalen van de doelstellingen in de Kaderrichtlijn Water. Alle EU-lidstaten moeten in 2027 aan deze richtlijn voldoen, die eisen stelt aan de waterkwaliteit. Zo mag oppervlaktewater bijvoorbeeld geen hoge concentratie bevatten aan voedingsstoffen die het voorbestaan van kwetsbare planten- en dierensoorten bedreigd. Denk hierbij bijvoorbeeld aan stikstof en fosfor. Deze stoffen blijven echter vaak ook na de zuivering van afvalwater nog steeds aanwezig, waardoor ze dus ook weer in de rivieren en sloten terechtkomen. Van der Meer: ‘Ook hierbij kunnen flora en fauna een oplossing bieden. Zo kan een combinatie van mosselen en algen bijna alle voedingsstoffen uit het afvalwater verwijderen. In het Aquafarm-project zijn ook drijvende planten getest, zoals kroos, die hier heel effectief in zijn.’
Op basis van deze bevindingen zullen twee waterschappen de komende jaren een testinstallatie ontwikkelen, die ongeveer 75 kuub afvalwater per dag gaat zuiveren op een nature based manier.
Foto: Roel van Deursen, CC BY 2.0, via Wikimedia Commons