Kaart toont impact water en bodem sturend op nieuwbouwplannen
Er is in Nederland nog voldoende ruimte om te bouwen, mits gebiedsontwikkelaars rekening houden met water en bodem. Zo kan namelijk worden voorkomen dat woon- en werklocaties op lange termijn problemen krijgen met bijvoorbeeld drinkwaterbeschikbaarheid, wateroverlast en bodemdaling. Dit blijkt uit verschillende kaarten en onderzoeken die minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) afgelopen dinsdag naar de Tweede Kamer stuurde. Samen vormt deze informatie het ‘Ruimtelijk afwegingskader klimaatadaptieve gebouwde omgeving’.
Dit ruimtelijk afwegingskader moet het voor gemeenten, waterschappen en provincies makkelijker maken om water en bodem mee te nemen in de locatiekeuze voor nieuwbouwprojecten. Dit geldt met name voor het kaartenmateriaal. Hiebrij houden de lokale overheden ook ruimte om regionaal relevante thema’s mee te nemen. Op basis hiervan zouden ze bijvoorbeeld alsnog voor kunnen kiezen om in een meer risicovol gebied te bouwen.
Minister Harbers: “Steeds vaker zien we dat ons water en onze bodem tegen grenzen aan lopen. Denk aan de drinkwaterbedrijven die de noodklok luiden omdat genoeg drinkwater in 2030 niet vanzelfsprekend is. En denk aan bodemdaling, wat leidt tot schade aan wegen of woningen en tot extra beheerkosten bij gemeenten. Klimaatverandering verergert deze problemen. Daarom heeft het kabinet besloten om bij de inrichting van ons land meer rekening te houden met water en bodem. Het nieuwe kaartmateriaal helpt daarbij. Hierdoor kunnen overheden de risico’s van elk gebied in Nederland zien, en meenemen bij de locatiekeuze en uitwerking van hun bouwplannen.”
Eerste landelijke uitwerking
De informatie in het afwegingskader is niet nieuw, maar het is de eerste keer dat deze wetenschappelijk onderbouwde data worden gecombineerd tot kaartmateriaal. Ook is nieuw dat er een oordeel wordt gegeven over wat meer en minder geschikte locaties zijn voor bouwen. De kaart laat zien dat er bijna overal in Nederland nog gebouwd kan worden.
Op de hoogte blijven van het laatste nieuws over de openbare ruimte?
Wel zullen voor bepaalde locaties meer maatregelen moeten worden getroffen om daar te bouwen op zo’n manier dat het er ook in de toekomst met een ander klimaat nog goed wonen is. Dat geldt bijvoorbeeld in de kustprovincies of langs de rivieren en beekdalen. Dat kan komen doordat de bodem slap is, door een grote kans op wateroverlast of door meerdere risico’s samen. In algemene zin geldt dat hoe risicovoller de locatie, hoe meer kennis en middelen nodig zijn om klimaatbestendig te bouwen. Het Rijk heeft ook een instrument ontwikkeld dat duidelijk maakt hoe er klimaatbestendig kan worden gebouwd.
Het afwegingskader is bedoeld voor heel Nederland, met uitzondering van de uiterwaarden en het buitendijkse IJsselmeergebied. Voor deze gebieden geldt al nationale regelgeving voor het bouwen. Zoals eerder aangegeven, wordt deze regelgeving aangescherpt. Voor het buitendijkse IJsselmeergebied zal naar verwachting eind 2026 de aanscherping voor de regelgeving voltooid zijn. Voor vergevorderde projecten in deze gebieden worden hierbij uitzonderingen gemaakt.
Foto bovenaan: Andre Hospers, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons